- πραιτωριανοί
- Η σωματοφυλακή του αυτοκράτορα στην αρχαία Ρώμη. Ο θεσμός τους καθιερώθηκε από τον Αύγουστο και στρατολογούνταν εθελοντικά μεταξύ των Ιταλών πολιτών μέχρι τον Σεπτίμιο Σεβήρο· αργότερα και μεταξύ των επαρχιωτών. Τη διοίκησή τους είχε ο praefectus praetorio, η υπηρεσία τους ήταν μικρότερη από των άλλων στρατιωτών, ο μισθός τους μεγαλύτερος και έμεναν σε ιδιαίτερο στρατόπεδο, το λεγόμενο castra praetoria. Αρχικά υπήρχαν 9 κοόρτεις π., από τις οποίες οι 2 έμεναν στη Ρώμη και οι άλλες στις περιοχές της Iταλίας όπου συνήθιζε να μένει ο αυτοκράτορας περισσότερο καιρό. Οι π. έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη ρωμαϊκή ιστορία· ανακήρυξαν πολλούς αυτοκράτορες με μεγάλα ανταλλάγματα και δολοφόνησαν αρκετούς (Καλιγούλα, Δομιτιανό, Περτίνακα). Το σώμα των πραιτωριανών διαλύθηκε από τον Κωνσταντίνο το 313.
Το σώμα των πραιτωριανών, των σωματοφυλάκων του αυτοκράτορα, που εικονίζονται εδώ σε ρωμαϊκό ανάγλυφο, το ίδρυσε ο Αύγουστος και το κατάργησε ο Κωνσταντίνος το 313. (Παρίσι, Μουσείο Λούβρου)
Dictionary of Greek. 2013.